De democratie is kwetsbaar, maar essentieel. Op de Internationale Dag van de Democratie staan we stil bij de waarde van vrijheid, mensenrechten en algemeen kiesrecht — idealen die nog altijd niet wereldwijd vanzelfsprekend zijn. In dat licht vertonen we Charlie Chaplins The Great Dictator, een film die inmiddels 85 jaar oud is, maar nog steeds krachtig spreekt tot onze tijd.

In zijn eerste gesproken film speelt Chaplin zowel een naamloze Joodse kapper als dictator Adenoid Hynkel, een overduidelijke karikatuur van Adolf Hitler. Met scherpe satire en moedige humor neemt Chaplin het totalitarisme op de korrel, in een tijd waarin veel andere stemmen zwegen. De film werd gemaakt nog vóór de volledige omvang van de Holocaust bekend was; Chaplin zei later dat hij de film niet op deze manier had gemaakt als hij had geweten wat er werkelijk speelde.

Bijzonder is de iconische toespraak aan het einde van de film — een emotionele oproep tot menselijkheid, vrede en democratie. Wat oorspronkelijk een komedie was, eindigt met een van de krachtigste filmmonologen ooit. In tijden van polarisatie en autocratische dreiging herinnert The Great Dictator ons aan de noodzaak van vrije stemmen en medemenselijkheid.

Een klassieker die ons vandaag nog steeds wat te zeggen heeft.